.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

طرح مسئله
با وقوع پیشرفتهای تکنولوژیک در جهان کنونی داده با سرعت و حجم بالایی تولید و ذخیره میشود و تلاش برای استخراج ارزش نهفته در آن مبنای اقتصادی جدید با عنوان اقتصاد دادهمحور شده است که کسبوکارها و زنجیره تأمین مربوط به خود را دارد. سازمانهای دولتی در ایران نیز منابع عظیمی از داده تولید میکنند و موظف هستند که این دادهها را بنابه درخواست شهروندان در اختیار آنها قرار دهند. این فرایند هم کند انجام میشود و هم توان شهروندان در تحلیل داده خام چندان زیاد نیست. در چنین شرایطی با توجه به توان محدود سازمان در بهرهگیری از دادهها، بیشتر پتانسیلهای موجود در این دادهها بلااستفاده میماند. در اینجا نیاز به نهادهای واسطهای وجود دارد که بتوانند دادهها را از سازمانها جمعآوری کرده و با ارتقای کیفی و ارائه ساختارمند آنها استفاده از آن را برای شهروندان و کسبوکارهای توسعهگر آسان کند. با آزادسازی دادهها به وسیله این نهاد، ضمن کمک به رشد اقتصاد دادهمحور و ایجاد کسبوکار جدید و اشتغالزایی، گره بسیاری از مشکلات و ناکارآمدیهای موجود در حیطه عمل وزارت نیز با راهحلهای نوآورانه کسبوکارهای توسعهگر و دیگر استفادهکنندگان از دادهها گشوده خواهد شد. وجه دیگر آزادسازی دادهها نیز کمک به شفافیت و بهسازی رابطه سازمان با جامعه مدنی است که از اهمیتی دوچندان برخوردار است.
روش حل مسئله
نسبت داده با اقتصاد قرن جدید مانند نسبت نفت با اقتصاد قرن گذشته است. داده محرک رشد اقتصادی عصر حاضر است. جریانهای عظیم داده باعث به وجود آمدن زیرساختها، کسبوکارها، غولهای تجاری و سیاستهای دولتی و در یک کلمه اقتصاد جدیدی شده است. داده نیز مانند منابع دیگر با شیوههای مخصوص به خود کشف، استخراج، پالایش، ارزشگذاری و خرید و فروش میشود و سپس با طی مراحل مختلف به خدمات نهایی تبدیل شده و بدین شکل زنجیره ارزش طویلی شکل میدهد که در طول آن کسبوکارهای مختلفی فعالیت میکنند.
در جهان امروز حجم دادههای یک سازمان بیش از آن است که به تنهایی بتواند از پس تجزیه و تحلیل آن برآید و یک سازمان به تنهایی واجد خلاقیت نوآوری و حتی نفرساعت کافی نخواهد بود. بهرهگیری از ارزش نهفته این دادهها تخصص و مهارتی ویژه میطلبد که در بین اعضای مختلف اعم از محققان و دانشگاهیان و کسبوکارها خصوصاً در جوامع کسبوکارهای نوپا پراکنده است. قابلیتهای موجود در جامعه برای تحلیل داده و اطلاعات خود زمانی به فعلیت میرسد که سازمانهای بزرگ و در رأس آنها سازمانهای دولتی دادههای خود را به صورت آزاد و قابل استفاده در اختیار عموم قرار دهند و به بازیگران مختلف اجازه بدهند که بر مبنای این دادهها، ایدهها و نوآوریهای جدیدی را با هدف انتفاع شخصی خود به وجود آورند و در ضمن تعریف کسبوکار برای خود و ایجاد اشتغال، خدمات جدیدی برای عموم جامعه فراهم میکنند که در نهایت خود سازمانها نیز از آنها بهرهمند میشوند.
سکوی ارائه داده
در طول زنجیره ارزش داده کسبوکارهای مختلفی شکل میگیرند که مراحل مختلف تبدیل داده خام به خدمات و محصولات نهایی را ممکن میکنند. داده در سازمانهای مختلف و برای برآوردن نیازهای مختلف یا ضمن انجام فعالیتهای مختلف تولید میشود. به منظور برپایی اقتصاد دادهمحور طرح حاضر پیشنهاد ایجاد نهادی واسط را میدهد که با ایجاد فناوری، ابزارها و سازوکارهای لازم وظیفه تجمیع و آمادهسازی دادههای سازمان جهت استفاده کسبوکارهای توسعهگر و سایر کاربران را انجام دهد. به این نهاد عنوان سکوی ارائه داده اطلاق میشود. در نمودار زیر جایگاه سکوی ارائه داده در زنجیره ارزش ارائه گردیده است.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
